مادرانه/ اصول تربيت ديني ـ فرهنگي 2
2- اصل تدریج
مي دانيم كه گردش وكارگرداني نظام آفرينش بر اساس اصل مداومت، ولي تدريج است. خداوند آسمان و زمين را در 6 مرحله آفريد، با اينكه مي توانست يكباره بيافريند. تعاليم اسلامي تدريجاً بر مردم عرضه شده اند وقرآن هم تدريجاً بر مردم خوانده شد. بدين سان مادران گرامي نبايد انتظار داشته باشند كه فرزند آنها يك شبه اهل عبادت و نماز شود. برنامة واداشتن وعادت دادن او به نماز بايد بر اصل تدريج مبتني باشد. كودك نبايد يكباره بار سنگيني از وظايف ديني را بر دوش خود احساس كند وخود را به انجام دادن آن موظف بداند. حتي در مسئله وضو كه مقدمه اي واجب براي نماز است توصيه شده كودك از ابتدا تا چند ماه به شستن دست قناعت كند وآنگاه تا چند ماه به شستن دست وصورت قبل از نماز بسنده نمايد. واز سنين بزرگتر وضوي كامل بگيرد. غرض اينكه همة امور آموزشي واجرايي دين بايد صورت تدريجي داشته باشد. چرا که اثر تربیت به تدریج در رفتار کودک ظاهر می شود لذا از فرزندان خود انتظار رفتاری را نداشته باشید که شما طی چندین سال آن را کسب کرده اید.
عدم توجه به اصل تدریج، مربیان را با مشکلات زیادی روبهرو میگرداند؛ زیرا اگر کودک به یکباره بدون آمادگی تدریجی، در همان روز مقرر که مکلف میگردد، با انبوهی از تکالیف روبهرو شود و خود را ملزم به رعایت همه آنها بداند، قطعا شانه خالی میکند و از عهده این همه وظیفه مهم برنمیآید. اگر هم بپذیرد، تکلیف (که یک شرافت ارزشمند میباشد) برای او خاطرهای شیرین و به یادماندنی نخواهد بود. مثل اینکه شخصی را بدون هیچ آمادگی به درون حوض آب سرد پرتاب و دچار شوک کنیم، در حالی که اگر آرام آرام بدن خود را داخل آب میکرد، برای او هیچ مشکلی پیش نمیآمد.
کودکی که هیچ انسی با نماز نداشته، یک دفعه مکلف میشود که شبانه روز هفده رکعت نماز بخواند و یا دختر خانمی که هیچ گونه پایبندی، گرچه اندک به پوشش نداشته، الان مجبور میگردد حجاب را به طور کامل رعایت نماید! طبیعی است که دچار وحشت میشود.