محبوبین الهی

افعال انسان - قسمت دوم

مصيبتها و بلاهايي كه براي افراد يا خانواده ها، يا جوامع بشري پيش مي آيد و ناشي از افعال آدمي است چندقسمند:

- بلاهايي كه معلول عملكرد خود انسانهاست؛ مانند اينكه يك جوان خود را به مواد مخدر معتاد مي كند وازاين راه براي هميشه گرفتار و بدبخت مي شود؛ وياكسي كه از راه قمار و يا ولخرجي، هس

ت ونيستش را به باد داده، آسمان جُلْ گشته و… ؛ اين بلا و مصيبت را نبايد به حساب خداي متعال گذاشت.

- بلاهايي كه معلول عملكرد پدرو مادر انسان است؛ مانند اينكه پدري در اثر مصرف مسكرات فرزندان خود را براي هميشه به برخي بيماريها و مصايب گرفتار مي كند؛ اين بلا ومصيبت را هم نبايد به حساب خداوند گذاشت، البته در اين قسم بلاها كه فرزندان بدون تقصير گرفتار مي شوند خداوند متعال به مقتضاي لطف و كرمش در جهان ديگر ناراحتيهاي آنان را جبران مي كند و به مقتضاي عدالتش حق مظلوم را از ظالم خواهد گرفت.

- بلاهايي كه در اثر گناه و خلاف كاري پيش مي آيدو آثار وضعي اعمال انسان است؛ اين نوع بلاها هم معلول كارهاي خود انسان و انسانهاست و به هيچ نحو با عدالت ذات حق منافات ندارد. به طور مثال اگر دروغگويي و خيانت در جامعه شايع شد، اعتماد عمومي متزلزل مي شودو مردم در عذاب و رنج شديدي به سر مي برند.( جمعي از نويسندگان، 1369، ص104)

در دعاي كميل مي خوانيم: « خدايا! براي من بيامرز گناهاني كه بلا را نازل مي كند» . گناهاني كه سبب نزول بلاست سه گناه است:

1- بي توجهي به فريادخواهي محزون دل سوخته: امام صادق(عليه السلام) فرمود: هركس به فرياد برادر مؤمن غصه دار و تشنه اش به هنگام سختي ورنجش برسد، پس غصه اش را برطرف كند واو را براي رسيدن به حاجتش ياري دهد، خدا از جانب خود هفتاد و دو رحمت برايش ينويسد كه يكي از آن هفتاد و دو رحمت را در دنيا براي اصلاح امور زندگيش پيش اندازد وهفتاد ويك رحمت را براي ترس وهول قيامتش ذخيره كند.

2- ترك كمك به ستمديده: رسول خدا( صلي الله عليه وآله) فرمود: خداي عزوجل مي فرمايد: سوگند به عزت وجلالم، قطعاً در دنيا وآخرت از ستمكار انتقام مي گيرم؛ ويقينا ار كسي كه ستمديده اي را ببيند وقدرت بر ياري او داشته باشد واو را ياري ندهد انتقام خواهم گرفت.

3- ضايع كردن امربه معروف ونهي از منكر: حضرت باقر( عليه السلام) فرمود: خدا به شعيب وحي كرد: از قوم تو صدهزار نفر را عذاب مي كنم، چهل هزار نفر از اشرار وشصت هزار نفر از خوبان. گفت: پروردگارا! عذاب اشرار درجاي خود صحيح است، خوبان چرا؟ خدا وحي فرمود: خوبان، نسبت به اشرار خيرخواهي نكردند واز بديها بازشان نداشتند وبه آنان اعتراض نكردند وبه خاطر خشم من بر آنان خشم نگرفتند. (انصاريان،1388، ص192)

- گاه مصائب، جنبة دسته جمعي دارد، ومحصول گناهان جمعي است، همانگونه كه در آية 41 سورة روم مي خوانيم: « فساد در خشكي و دريا به خاطر اعمال مردم آشكارشد، تا نتيجة بعضي از اعمالي را كه انجام داده اند به آنها بچشاند شايد باز گردند» . در آيه 78 سوره اعراف وقوع زلزله را به علت كفران نعمت قوم ثمود برمي شمردو مي فرمايد: « پس زمين لرزه آنها را بگرفت ودر خانه هايشان درجا مردند» .
قوم ثمود در سرزمين حجر كه بين عربستان وسوريه قرار داشت زندگى مى كردند.قوم ثمود مردمى متمدن بودند كه براى سكونت خود قصرها مى ساختند و از كوهها با مهارت خاصى خانه مى تراشيدند ودل كوهها را مى تراشيدند. شغل آنان زراعت و احدا ث قنوات و غر س نخلها بوده و زندگى آسوده وخوشى داشتند. آنان كمتراز سيصدسال عمر نمى كردند و بعضى تا هزارسال هم عمر مى نمودند.متأسفانه بت پرستى در ميان آنان مرسوم شد و خداوند تعالى براى هدايتشان صالح را در سن شانزده سالگى كه از خانواد ه هاى اصيل و محترم خودشان بود و به عقل و علم در ميانشا ن ممتاز و معرو ف بود را فرستاد .صالح تاسن صد وبيست سالگى در ميان قومش مشغول هدايت بود ولى فقط افراد قليلى به او پيوستند تا اينكه عذاب الهى بر قو م ثمود نازل شد و آ ن مردم بت پرست به وسيله صيحه و زلزله و صاعقه نابود شدند.
در آيات 16و17 سوره سبا به گرفتار شدن قوم سبا به سيل در اثر روي گرداندن از خدا و كفران نعمت اشاره شده: ( آنها در محل سكونتشان نشانه اى از قدرت الهى بود: دو باغ بزرگ و گسترده از جانب راست و چپ و رودخانه عظيم با ميو ه هاى فراوان; و به آنها گفتيم: از روزى پروردگارتان بخوريد و شكر او را بجا آوريد; شهرى است پاك و پاكيزه، و پروردگارى آمرزنده و مهربان (! اما آنها از خدا روى گردان شدند، و ما سيل ويرانگر را بر آنان فرستاديم، و دو باغ پربركت شان را به دو باغ بى ارزش با ميوه هاى تلخ و درختان شور گز و اندكى درخت سدر مبدل ساختيم!