محبوبین الهی

5- اصل تغافل

تغافل،اصل دیگری است، مبتنی بر اصل کرامت نفس و بدین معنی است که فرد از چیزی اطلاع داشته باشد امّا عملاً خود را غافل و بی اطلاع نشان دهد. این روش اگر درست به کار گرفته شود نقش بسیار مؤثری را در تربیت اخلاقی از طریق حفظ عزت نفس ایفاء میکند؛ تغافل زمانی کاربرد دارد که فرد به اشتباه خویش واقف است و سعی در پنهان نمودن آن دارد و یا اگر خطایش برملا گشته سعی دارد تقصیر گناه را از گردن خویش بردارد و آن را توجیه کند؛ در این مواقع، مربی باید طوری وانمود کند که از گناه خبر ندارد و یا توجیهاتش را بپذیرد، این شیوه، اولاً مانع خدشه دار شدن عزت نفس فرد شده، ثانیاً شرمندگی و پشیمانی او نسبت به خطایش باقی می ماند، و ثالثاً عظمت ارتکاب خطا و گناه زایل نمی گردد. در حالیکه اگر گناه ها و خطاهای انسان آشکار گردد، کم کم خطاها امری عادی جلوه کرده و قبح آن از بین می رود. خود فرد نیز تدریجاً، احساس گناه نسبت به خطاهایش را از دست داده و هیچ تلاشی برای پنهان ماندن آن نمی کند. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «صلاح زندگی و آمیزش با مردم محتوای پیمانۀ پری است که دو سومش فهم و آگاهی و یک سومش تغافل است.» [1]

[1] - افضل السادات حسینی دهشیری، نگرشي به تربيت اخلاقي از ديدگاه اسلام« باتأكيد بر دوره نوجواني» ،ص143